Schrijf u in op onze nieuwsbrief  

 

Scheldewindeke

 

Algemeen - Geschiedenis - Foto's - Bezienswaardigheden - WapenKalender - Publicaties

 

Algemeen:
Oppervlakte: 1.184 ha.
Herkomst van de naam: in 988 Wenteka; Wenetiacum, Schelde, en persoonsnaam Wenetius, en Keltisch acu = nederzetting.
Inwoner:  Windekenaar; Windekes.
Landschap: Landbouw- en woondorp in Zandlemig-Vlaanderen; sterk golved landschap (19-60 m), met als hoogste punt de Langemunte.
Sedert 1977 samen met Balegem, Gijzenzele, Landskouter en Moortsele deelgemeente van Oosterzele (9860).   
 
Geschiedenis:
 

Het dorp ontstond in de 5de-6de eeuw uit een domein dat de Hofkouter als ontginningsgebied had. Tot begin 13de eeuw behoorde het toe aan de Heren van Windeke. Zij waren nauw verbonden met de Heren van Oosterzele. Ranulf V van Scheldewindeke noemde zich in 1254 ook Heer van Oosterzele. Godfried van Naast, Heer van Rode in 1309, stamt van vaderszijde uit het huis van Windeke. Vader was de zoon van Raas van Winti. Belangrijke heerlijkheden waren Ten Bosse en Berchtem, Ten Spiegele, dat in leen werd gehouden van het leenhof van de Gentse Sint-Pietersabdij.
Sinds de 13de eeuw behoorde Windeke tot het Land van Rode. Het was het centrum van een leenhof waartoe ook Balegem en Moortsele behoorden. Hier zetelde ook de vierschaar. Met de dood van de markies van Rode, Lopez Rodriguez d'Evora y Vega, in 1690, werd het markizaat opgeplitst in het markizaat en de heerlijkheid Balegem-Scheldewindeke-Moortsele. In 1697 werd de heerlijkheid in drie delen gesplitst: Scheldewindeke kwam aan Magdalena Jacque, vrouw van Gillis Dons de Lovendegem. Op het eind van het ancien régime waren Heer van Scheldewindeke Jan Jozef Dons in 1742 en Jan Jac Dons in 1788.
De Sint-Christoffelparochie behoorden vanaf haar ontstaan aan het Onze-Lieve-Vrouwekapittel van Kamerijk. In 1559 kwam het bij het aarstbisdom Mechelen, nadien bij het bisdom Gent.   

 
Bezienswaardigheden:
De Sint-Christoffelkerk, oorspronkelijk éénbeukige kruiskerk in Balegemse zandsteen, uit de romaansgotische overgangsperiode (13de eeuw), heeft van haar middeleeuwse aanleg weinig bewaard. De kruisbeuken dagtekenen uit de 14de eeuw; het koor werd in de 16de eeuw vernieuwd. De achtkantige vieringtoren werd in 1902 vergroot. Driebeukig neogotisch schip, in ongekapte hardsteen en veldsteen (1877), n.o.v. arch. August Van Assche (Gent). De kerk is, met uitzondering van schip en zijbeuken, sinds 26.8.1947 beschermd. Neogotisch meubilair. Zijaltaren (2de helft 18de eeuw). Doopkapel met marmeren doopvont (17de eeuw) en smeedijzeren hek (17de eeuw), in stenen omlijsting (13de eeuw). Beeldhouwwerken (17de-19de eeuw), o.a. "Sint-Christoffelbeeld" (1663), door Antoon Marchand (Gent). "Kruisweg" (1893), door Beernaert. Het voordraagkruis deels in bergkristal en deels in hout, belegd met verguld koper en emailwerk, versierd met zilveren ringen, filigraanwerk en edelstenen (Maasland, ca. 1170-1180) werd in 1902 verkocht aan het Kon. Museum voor Kunst en Geschiedenis (Brussel).
Omwald kasteel "De Munkboshoeve" en haar omgeving, te Balegem, zijn beschermd als landschap (K.B., 23.12.1977 en 25.3.1980).   
Wit kasteel
Blauw kasteel
Pierre Blanche  
 
Wapen:
 

"Gevierendeeld 1. en 4. in lazuur een leeuw van goud, getongd van keel, houdende in de rechterpoot drie bladeren van goud, een smalle schuinbalk van keel over alles heen, beladen boven met een komeet van goud en onder met een drietoppige rots van hetzelfde, 2. en 3. in lazuur drie zespuntige sterren van goud; hartschild: in goud een leeuw van sabel, geklauwd en getongd van keel, en een uitgeschulpt omboordsel van sabel."
GB 18.6.1980 - KB 1.12.1980 - BS 22.1.1981 (z.b)

Na de fusie van 1977 gaf de nieuwe gemeente de voorkeur aan een nieuw wapen.
De keuze viel op het blazoen van de familie Rodriguez de Evora y Vega, sinds 1602 heren en vanaf 1682, tot op het einde van het Ancien Régime, markiezen van het Land van (Schelde)rode, waartoe alle deelgemeenten ten laatste sinds de 13de eeuw behoorden. Het betreft de Spaanse tak van dit geslacht, om een onderscheid te maken met de banier in het huidige wapen van Merelbeke, die eveneens steunt op het wapen Rodriguez de Evora y Vega.

Bron: Gemeentewapens van België, Deel II Vlaanderen M-Z en Brussel, door Lieve Viaene-Awouters en Ernest Warlop; Dexia Bank 2002, blz. 111 en 112.   

 

Evenementenkalender:

Woensdag: markt
Eerste zondag van juli: kermis   
 
Publicaties:

Van de bron tot de monding: de Molenbeek - Gondebeek: een uitgave van het H.G. Land van Rode / 40 blz. / Prijs: 2,00 Euro (zonder portokosten). Hier bestellen.

Werkgebied

Algemene kaart
Balegem
Bavegem
Beerlegem
Bottelare
Gentbrugge
Gijzenzele
Gontrode
Landskouter
Letterhoutem
Melle
Melsen
Moortsele
Munte
Oosterzele
Schelderode
Scheldewindeke
Vlierzele


Land van Rode Copyright

Disclaimer