Schrijf u in op onze nieuwsbrief  

 

Gentbrugge

 

Algemeen - Geschiedenis - Foto's - Bezienswaardigheden - Wapen - Kalender - Publicaties - Links

 

/Algemeen:
Oppervlakte: 786 ha.
Herkomst van de naam: naar een Brug over de Schelde?
Inwoner: Gentbruggenaar; Gentbrugs.
Landschap: Verstedelijkt dorp in de zuidoostelijke agglomeratie van Gent, aan de Schelde, in Zandig-Vlaanderen en het Gentse Houtland. Landschappelijk en bodemkundig bestaat Gentbrugge uit twee zones: een vrij hoog zandgebied (5-15 m), dat nagenoeg volgebouwd is, en de alluviale vlakte, gevormd door het overstromingsgebied van de Beneden-Schelde.
Morfologisch is Gentbrugge vergroeid met Gent, de voorsteden Ledeberg en Sint-Amandsberg en de randgemeenten Merelbeke en Melle. 
Sedert de fusie in 1977 samen met Ledeberg een deelgemeente van Gent (9050).
 
 
Geschiedenis:
 

In de Romeinse tijd liep door Gentbrugge van noord naar zuid een heerweg naar Bavai. De kleine wijk het Kamp nabij de Meersendries zou op een Romeins kamp kunnen teruggaan. In de 12e eeuw waren in Gentbrugge lenen van de graaf van Vlaanderen. In de 13e eeuw werd het met andere parochies eigendom van de heren van Rode: zeventien parochies van Gentbrugge tot Munte. In 1705 werd een nieuwe 'Brusselsesteenweg' aangelegd. In het zuidoostelijk gebied, de zogenaamde Heide, werden de centrale werkplaats van de N.M.B.S. (het Arsenaal) opgericht (1881-84) en het vormingsstation van Merelbeke aangelegd; in de buurt kwamen twee woonwijken, met vnl arbeiderswoningen, tot stand, nl. de wijk Arsenaal en de Veldwijk of Moscou. Tussen beide wijken lag eertijds een militair oefenterrein (1815), dat ca. 1970 grotendeels werd ingenomen door het viaduct met opritten van de E17-autosnelweg die het hele grondgebied doorsnijdt.
Gentbrugge heeft vooral bekendheid verworven door de bloemenkweek. In 1835 vestigde de plant-en tuinbouwkundige Lodewijk Van Houtte (Ieper 1810 - Gentbrugge 1876), latere burgemeester van Gentbrugge, er een tuinbouwbedrijf dat zich specialiseerde in rozelaars en bloemknollen. Dank zij de nieuwe kweekvormen, het tijdschrift "La Flore des Serres et des Jardins de l'Europe" (1845) en een tuinbouwschool (1849-1923) verwierf Gentbrugge wereldfaam op dat vlak en werd meteen de basis gelegd voor de Gentse bloementeelt. Standbeeld van L. Van Houtte, n.o.v. Paul de Vigne, aan de Van Houttestraat.   

 
Bezienswaardigheden:
De snelle bevolkingsgroei had niet alleen een weerslag op de bebouwing, maar stimuleerde tevens de oprichting van nieuwe kerken. 
Aan het Gentbruggeplein (ontstaan ca. 1875), de neogotische kerk van de HH. Simon en Judas-Thaddeus, een driebeukig gebouw met Westertoren (1868-1872) n.o.v. arch. De Noyette; koor en zijkapellen met schilderwerk op doek (1931-34) door Frans-Jozef Coppejans (Gent); meubilair: hoofdaltaar (1886), n.o.v. K. Lippens, die ook de preekstoel (1878) en de communiebank ontwierp; neogotische biechtstoelen door J. Hullebroeck; doopvont (1de helft 18de eeuw), herkomst van de vroegere kerk. Beschermd orgel (K.B., 25.3.1980), onlangs volledig hersteld; kruisweg met gepolychromeerd halfverheven beeldhouwwerk (1902), door Aloïs De Beule (Gent); schilderijen (17de-19de eeuw), o.a. "H.H. Judas Thaddeus en Simon de IJveraar bezweren afgodsbeelden (1658), door Erasmus Quellin (Antwerpen).
Dichtbij de Brusselsesteenweg de driebeukige Sint-Eligius (1884), in 1937 uitgebreid met doopkapel, twee portalen en achthoekige toren, n.o.v. arch. W. Vandenbogaerde. Neogotisch meubilair; bijhorende aangepaste pastorie (1884).
De Sint-Antoniuskapel (1871) in de L. Van Houttestraat: de éénbeukige neogotische kerk, n.o.v. arch. A. Vossaert, is sinds 1965 parochiekerk.
- Gentbrugge was vanouds een uitverkoren gebied voor talrijke lusthoven met walgrachten en park; enkele ervan bleven behouden, maar sinds de tweede wereldoorlog worden de kasteelparken meer en meer verkaveld.
Onder de bewaarde kastelen dienen vermeld: aan de Gentbruggekouter, het Kasteel "De Oude Kluis" (genoemd naar een kluis, die in 1845 werd gesloopt), met torengebouw (1e helft 17e eeuw) en aanleunend woonhuis (1e kwart 20e eeuw).
In de Braemkasteelstraat, het Kasteel Villain, ook "Kasteel Rattendaele" (begin 17e eeuw; wijzigingen 19e-20e eeuw), waarvan de toegangsbrug beschermd is als monument en het park met omwalling als dorpsgezicht (K.B., 18.7.1980).
In dezelfde straat, het zgn. Braemkasteel (begin 19e eeuw), genoemd naar een oude Gentse familie, voormalig gemeentehuis (1946-74), thans muziekacademie. In de Koningsdonkstraat, het Kasteel Coninxdonck, in Empire-stijl (1ste kwart 19e eeuw), met omgrachte halfgesloten hoeve.
Het kasteel Speltinck aan de Meersendries dateert uit de 19e eeuw en is Dienstencentrum voor de derde leeftijd.
In de De Naeyerdreef, een neoclassicistisch getint kasteel Claeys-Bouüaert (begin 19de eeuw), met haast vierkante omgrachting.
In het dorp verspreid, verschillende 19e-eeuws villa's in kasteelstijl, o.a. van bloemisten.
Op de hoek Verhaerenlaan/Bruiloftstraat, V.T.B.-gedenkteken ter ere van Emiel Hullebroeck (° Gentbrugge, 1878), door beeldhouwer Luc Van Parijs (Gentbrugge).
- De landbouwgronden, met uitzondering van de Scheldemeersen, worden eveneens meer en meer verkaveld. Toch bleven verschillende boerderijen behouden, o.a. het "Hof De Guchteneere", in 1996 deels gesloopt, maar met bewaarde boerenwoning, op de Achterdries. 
Tuinwijk "Ter Heide" (1922), met huizen in regionalistische stijl, met traditionele puntgeveltoppen.   
 
Wapen: vóór 1976

 
 

"Van goud beladen met een klimmenden zwarten leeuw getongd en genageld van rood, het schild gezoomd met een zwarte getande rand en van achteren vastgehouden door een zittende zwarte leeuw op het schild ter regter zijde is geplaatst een banier van goud beladen met een ter linker zijde klimmenden zwarten leeuw, getongd en genageld van rood.
Het schild vermeerderd met de letters G.B."
BHRA 13.10.1819

Bron: Gemeentewapens van België, Deel I Vlaanderen A-L, door Lieve Viaene-Awouters en Ernest Warlop; Dexia Bank 2002, blz. 342.   

 

Evenementenkalender:

Weekend voor Pinksteren: kermis in het centrum.
Weekend van Pinksteren: kermis op de Arsenaalwijk.
Eerste weekend van september: kermis in de Moscouwijk.   
 

Publicaties:

De Popp-kaart en legger van Gentbrugge: een uitgave van het H.G. Land van Rode / 134 blz. / Prijs: 12 Euro (+ 12,50 portokosten). Hier bestellen.

 

Links:

Werkgroep Gentbrugse Meersen

Werkgebied

Algemene kaart
Balegem
Bavegem
Beerlegem
Bottelare
Gentbrugge
Gijzenzele
Gontrode
Landskouter
Letterhoutem
Melle
Melsen
Moortsele
Munte
Oosterzele
Schelderode
Scheldewindeke
Vlierzele


Land van Rode Copyright

Disclaimer