Schrijf u in op onze nieuwsbrief  

 

Moortsele

 

Algemeen - Geschiedenis - Foto's - Bezienswaardigheden - WapenKalender - Publicaties

 

Algemeen:
Oppervlakte: 364 ha.
Herkomst van de naam: in 914 Mortesela; mort = aarde, gruis, en sali, zaal = verblijfplaats.
Inwoner: Moortselenaar; Moortseels.
Landschap: Landbouw- en woondorp op de grens van Zandig- en Zandlemig-Vlaanderen; aan de spoorweg Gent-Geraardsbergen; matig golvend landschap (14-51 m), met de Betsberg als hoogste punt.
Sedert 1977 samen met Balegem, Gijzenzele, Landskouter en Scheldewindeke  deelgemeente van Oosterzele (9860).   
 
Geschiedenis:
 

Op de wijk Uilhoek werd in 1980 een site ontdekt die tot de Bronstijd teruggaat. Binnen het vroegere Moortsele lagen de heerlijkheid Ter Burcht en de lenen Rattepade, Ter Spiegel en Lusbroek, die van het land van Rode afhankelijk waren.
In de 11de eeuw vermeldt Othelbold, abt van de Sint-Baafsabdij dat de 'villa Mortsela' tot de bezittingen van de abdij hoort. Sinds de 13de eeuw behoorde Moortsele tot het Land van Rode in de kasselrij van het land van Aalst. De parochie vormde samen met Balegem en Scheldewindeke een van de vier leenhoven van de baronie Rode - later het markizaat Rode. De zetel van de vierschaar was gevestigd in Scheldewindeke.
Met de dood van de markies Lupus Maria Rodriguez d'Evora y Vega in 1690 kwam de heerlijkhied Balegem-Scheldewindeke-Moortsele in bezit van de oudste zoon, Joannes Josephus. In 1697 werd het leen verdeeld. Moortsele kwam toe aan Joannes Josephus Emmanuel Rodriguez d'Evora y Vega. Door huwelijk van zijn dochter Maria Anna Philippina Gislena met baron Josephus Benedictus de Loen d' Enschede kwam Moortsele toe aan het geslacht de Loen.
Het patronaatschap van de parochie Sint-Amandus behoorde aanvankelijk aan de bisschop van Kamerijk. In 1126 werd het aan de abt van Ename overgedragen. Tot 1559 behoorde Moortsele tot het bisdom Kamerijk, nadien tot het aartsbisdom Mechelen en ten slotte tot het bisdom Gent.   

 
Bezienswaardigheden:
De Sint-Amandskerk heeft van haar vroeggotische aanleg (13de eeuw) enkel het koor met polygonale absis en de zuidarm van de kruisbeuk, die beschermd zijn (K.B., 28.12.1936), bewaard; de vierkante vieringstoren, en de noordelijke transeptarm dateren van de 16de eeuw; het schip werd ingrijpend herbouwd, kort voor 1688, toen de altaren werden herwijd; herstellingen in 1765 en 1805.
Meubilair: drie portiekvormige altaren, koorgestoelte, twee biechtstoelen en marmeren doopvont (19de eeuw). Schilderijen op de zijaltaren: "Bekoring van Sint-Antonius abt" en "O.L.Vrouw van de Rozenkrans" (18de eeuw).
Op de Molenbeek, die in Gontrode van naam verandert in de Gonde, in mooie landschappelijke omgeving, de graanwatermolen met bovenslagrad (17de eeuw); typisch langgerekte molenaarswoning in baksteen met gebruik van Balegemse zandsteen.
Molen De Coene, een stenen korenmolen.
Kasteel Verschaffelt met park.   
In Moortsele woont Gerard Vekeman, zanger-componist, schilder, dichter en beeldhouwer. Klik hier voor zijn website.  
 
Wapen:
 

"Gevierendeeld 1. en 4. in lazuur een leeuw van goud, getongd van keel, houdende in de rechterpoot drie bladeren van goud, een smalle schuinbalk van keel over alles heen, beladen boven met een komeet van goud en onder met een drietoppige rots van hetzelfde, 2. en 3. in lazuur drie zespuntige sterren van goud; hartschild: in goud een leeuw van sabel, geklauwd en getongd van keel, en een uitgeschulpt omboordsel van sabel."
GB 18.6.1980 - KB 1.12.1980 - BS 22.1.1981 (z.b)

Na de fusie van 1977 gaf de nieuwe gemeente de voorkeur aan een nieuw wapen.
De keuze viel op het blazoen van de familie Rodriguez de Evora y Vega, sinds 1602 heren en vanaf 1682, tot op het einde van het Ancien Régime, markiezen van het Land van (Schelde)rode, waartoe alle deelgemeenten ten laatste sinds de 13de eeuw behoorden. Het betreft de Spaanse tak van dit geslacht, om een onderscheid te maken met de banier in het huidige wapen van Merelbeke, die eveneens steunt op het wapen Rodriguez de Evora y Vega.

Bron: Gemeentewapens van België, Deel II Vlaanderen M-Z en Brussel, door Lieve Viaene-Awouters en Ernest Warlop; Dexia Bank 2002, blz. 111 en 112.   

 

Evenementenkalender:

Palmzondag: Passiespel
Eerste zondag van september: kermis   
 
Publicaties:

Van de bron tot de monding: de Molenbeek - Gondebeek: een uitgave van het H.G. Land van Rode / 40 blz. / Prijs: 2,00 Euro (zonder portokosten). Hier bestellen.

Werkgebied

Algemene kaart
Balegem
Bavegem
Beerlegem
Bottelare
Gentbrugge
Gijzenzele
Gontrode
Landskouter
Letterhoutem
Melle
Melsen
Moortsele
Munte
Oosterzele
Schelderode
Scheldewindeke
Vlierzele


Land van Rode Copyright

Disclaimer