Schrijf u in op onze nieuwsbrief  

 

Schelderode

 

Algemeen - Geschiedenis - Foto's - Bezienswaardigheden - Wapen - Kalender

 

Algemeen:
Oppervlakte: 576 ha.
Herkomst van de naam: in 866 Rodus, 1002 Rotha, 1101 Roden, 1105 Roda, 1107 Rodam, 1108 Rothen, 1220 Scelderode; Germaans rode = gerooid bos
Inwoner: Schelderodenaar; Schelderoods.
Landschap: Landbouw- en woondorp aan de Boven-Schelde, in Zandig-Vlaanderen; golvend landschap (10-44 m), met Kleiberg (33 m).
Sedert 1977 samen met Bottelare, Melsen en Munte deelgemeente van Merelbeke (9820).       
 
Geschiedenis:
 

Schelderode was de hoofdplaats van het Land van Rode in het graafschap Aalst. De heer van Rode bezat er zijn foncier, met heerlijk kasteel. Sinds het midden van de 12de eeuw zijn de namen van de heren van Rode bekend. Balegem, Beerlegem, Moortsele en Schelderode vormen de oudste bezittingen van de heer van Rode. Door ruil in 1227 werd het land van Rode uitgebreid tot zeventien parochies. De lenen van Rode waren in vier leenhoven gegroepeerd: Schelderode, Melle, Oosterzele en Scheldewindeke. Het telde zeven schepenbanken waarbij Schelderode afhing van die van Bottelare. De heer van Rode was één van de aanzienlijkste heren in het graafschap Vlaanderen.

In de 14de eeuw werd het geslacht van Rode opgevolgd door dat van Kortrijk, van Kassel, van Bar, van Luxemburg, van Nevers en van Bourbon. Hendrik IV, koning van Frankrijk, verkocht in 1602 het land van Rode aan Simeon Rodriguez d'Evora, een Antwerps koopman van Portugese afkomst. Schelderode telde nog andere heerlijkheden en lenen.

In 1565 werd het Land van Rode verheven tot baronie en in 1682 tot markizaat.
De eerste vermelding van de parochiekerk, toegewijd aan Sint-Maarten, dateert van 1108; het altaar behoorde toe aan de Gentse Sint-Pietersabdij. De dorpskerk was vanouds ingeplant aan de Gaversesteenweg die het noorden van de gemeente met de dorpskom doorsnijdt, en naast de site van het heerlijk kasteel van Rode aan de rand van de Scheldevallei. Het heerlijke kasteel van de Heren van Rode was in de 7de eeuw verdwenen, maar in 1865 liet F. Van den Poele er een nieuw kasteel bouwen dat bekendstaat als het kasteel van Schelderode en met zijn omringend park een belangrijk element vormt in het beeld van het dorpscentrum. Schelderode was steeds sterk bebost.   

 
Bezienswaardigheden:
In de dorpskom, de Sint-Martinuskerk, die van haar oorspronkelijke éénbeukige aanleg enkel de noordelijke transeptarm (14de eeuw) heeft bewaard. De achtkantige vieringtoren, in bak- en zandsteenarchitectuur (15de eeuw), werd ca. 1880 hersteld en is sinds 12.5.1947 beschermd. Het schip werd in de 18de eeuw vernieuwd en het gewelf bepleisterd. Meubilair (19de eeuw). Stenen doopvont (18e eeuw). Beelden: "Liefdadigheid van Sint-Martinus" (16de eeuw); "Jezus aan het Kruis" (17de eeuw); "Sint-Blasius" (18de eeuw). Schilderij "H.Martinus vernielt Jupiters tempel" (Vlaamse School, 16de eeuw). Kerkschat: Oudenaardse kelk (1768); zes altaarkandelaars in messing (17de eeuw). Grafstenen (18de eeuw).
Kasteel "Ten Dale", met park en vijver.
Stenen bergmolen.
Langs de Schelde waren in de 19de eeuw verschillende steenbakkerijen gevestigd, waaraan de onder water gelopen kleiwinningsputten nog herinneren.
De Scheldemeersen zijn als landschap beschermd (K.B.,4.11.1981).
Van de eertijds bosrijke omgeving bleven ca. 114 ha bossen bewaard, nl. Bruin-, Neren- en Harentbeekbos.   
 
Wapen:

 
 

"Van goud met een leeuw van sabel, gewapend en getongd van keel, met een uitgeschulpte zoom van sabel - het schild geplaatst vóór een gezeten leeuw van sabel, houdend een gouden bannier: gevierendeeld: 1 en 4: van azuur met een leeuw van goud, getongd van keel, met een smalle schuinbalk van keel over alles heen en beladen in het schildhoofd met een komeet van goud en in de schildvoet met een rots met drie heuveltoppen van goud; 2 en 3, van azuur met drie sterren (met zes stralen) van goud - over alles heen van goud met een leeuw van sabel, gewapend en getongd van keel, met een uitgeschulpye zoom van sabel."
GB 24.6.1959 - KB 6.6.1962 - BS 19.6.1963

Bron: Gemeentewapens van België, Deel II Vlaanderen M-Z en Brussel, door Lieve Viaene-Awouters en Ernest Warlop; Dexia Bank 2002, blz. 52.    

 

Evenementenkalender:

14 dagen na Pinksteren: kleine kermis
Vierde zondag van september: grote kermis.   
 

Werkgebied

Algemene kaart
Balegem
Bavegem
Beerlegem
Bottelare
Gentbrugge
Gijzenzele
Gontrode
Landskouter
Letterhoutem
Melle
Melsen
Moortsele
Munte
Oosterzele
Schelderode
Scheldewindeke
Vlierzele


Land van Rode Copyright

Disclaimer